Ustawa o obronie Ojczyzny – od 23 kwietnia 2022 r. zwiększa się katalog pracowników chronionych przed zwolnieniem

Zgodnie z artykułem 41 Kodeksu pracy pracodawca nie może wypowiedzieć pracownikowi umowy o pracę w okresie:

• urlopu (wypoczynkowego i bezpłatnego),
• innej usprawiedliwionej nieobecności w pracy (chyba że upłynął okres uprawniający do rozwiązania umowy o pracę bez wypowiedzenia).

Pracodawca ma prawo rozwiązać umowę o pracę bez wypowiedzenia z winy pracownika w trzech sytuacjach:

Pracodawca może rozwiązać z podwładnym umowę o pracę bez zachowania okresu wypowiedzenia i bez winy pracownika:

• jeśli pracownik jest niezdolny do pracy w skutek choroby trwającej:

ü     dłużej niż 3 miesiące – gdy pracownik był zatrudniony krócej niż 6 miesięcy,

ü     dłużej niż łączny okres pobierania z tytułu choroby wynagrodzenia i zasiłku (182 dni lub 270 dni w przypadku gruźlicy) oraz pobierania świadczenia rehabilitacyjnego przez pierwsze 3 miesiące – gdy pracownik był zatrudniony co najmniej
6 miesięcy lub jeżeli niezdolność do pracy została spowodowana wypadkiem przy pracy albo chorobą zawodową

• jeśli usprawiedliwiona nieobecność w pracy, z innych przyczyn niż wymienione wyżej, trwa dłużej niż 1 miesiąc.

Nie ma możliwości, aby rozwiązać umowę o pracę pracownika bez wypowiedzenia, który:

• jest nieobecny w pracy z powodu sprawowania opieki nad dzieckiem – w okresie pobierania z tego tytułu zasiłku (zasiłek z tego tytułu przysługuje pracownikowi w wymiarze do 60 dni w roku kalendarzowym),
• jest odosobniony ze względu na chorobę zakaźną – w okresie pobierania z tego tytułu wynagrodzenia i zasiłku.

Ochronie przed wypowiedzeniem warunków pracy lub płacy podlegają:

• kobiety w ciąży – ochrona przed wypowiedzeniem i rozwiązaniem stosunku pracy;
• członkowie zarządów zakładowych organizacji związkowych wskazani w uchwale zarządu – ochrona przed wypowiedzeniem i rozwiązaniem stosunku pracy;
• społeczni inspektorzy pracy;
• pracownicy w wieku przedemerytalnym, którym brakuje nie więcej niż 4 lata do osiągnięcia wieku emerytalnego, a wiek ten uprawniałby ich do uzyskania emerytury;
• członkowie rady pracowniczej przedsiębiorstwa państwowego.

Ochrona pracowników przed wypowiedzeniem jest wyłączona w razie ogłoszenia upadłości lub likwidacji zakładu pracy. Jeżeli przedsiębiorca dokonuje likwidacji firmy (ze względu np. na upadłość zakładu pracy), jest zobligowany do rozwiązania umów o pracę w trybach określonych przez Kodeks pracy:

• na mocy porozumienia stron,
• wypowiedzenia umów o pracę przez jedną ze stron lub
• rozwiązania umów o pracę bez wypowiedzenia przez jedną ze stron).

Na mocy art. 306 ust. 1 ustawy z 11 marca 2022 r. o obronie Ojczyzny, rozszerzono ochronę przed wypowiedzeniem pracy lub płacy namałżonków żołnierzy odbywających zasadniczą służbę wojskową.

W okresie odbywania przez żołnierza obowiązkowej zasadniczej służby wojskowej rozwiązanie przez pracodawcę stosunku pracy z małżonkiem żołnierza może nastąpić wyłącznie z winy pracownika oraz w razie ogłoszenia upadłości lub likwidacji pracodawcy.

Mowa o bardzo wyjątkowych sytuacjach. Dlatego też sama ochrona przed wypowiedzeniem została roztoczona relatywnie szeroko.