Jak rozliczać z ZUS ekwiwalent z tytułu zakończenia współpracy i świadczenie pieniężne wypłacane w związku z rozwiązaniem stosunku pracy

Przedsiębiorca zawarł porozumienia w zakresie rozwiązania stosunków pracy z dwoma pracownikami. Jego zamierzeniem było dobrowolne zobowiązanie się w porozumieniach do wypłacenia pracownikom odpraw z tytułu rozwiązania stosunków pracy. Tworzący porozumienia nazwali je jednak:

• ekwiwalentem z tytułu zakończenia współpracy – 6-miesięczne wynagrodzenie;
• świadczeniem pieniężnym – w wysokości 8-miesięcznego wynagrodzenia.

Strony zawierając porozumienia zgodnie ustaliły, że przyczyny rozwiązania stosunków pracy nie leżą po stronie pracodawcy, a wyłączną i samodzielną podstawą rozwiązania umowy o pracę jest porozumienie stron. Wypłata przedmiotowych składników nie wynika z przepisów prawa, w tym z ustawy z 13 marca 2003 r. o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników (tekst jedn.: Dz.U. z 2016 r. poz. 1474).

Zdaniem przedsiębiorcy, zarówno ekwiwalent z tytułu zakończenia współpracy, jak i świadczenie pieniężne, które zamierza wypłacić pracownikom z tytułu rozwiązania stosunku pracy, będą korzystać z wyłączenia z podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne i zdrowotne, zgodnie z § 2 ust. 1 pkt 3 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe (tekst jedn.: Dz.U. z 2017 r. poz.1949).

Jak rozliczać z ZUS ekwiwalent - stanowisko ZUS

Podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne pracowników nie stanowią, zgodnie z § 2 ust. 1 pkt 3 ww. rozporządzenia, odprawy, odszkodowania i rekompensaty wypłacane pracownikom z tytułu wygaśnięcia lub rozwiązania stosunku pracy, w tym z tytułu rozwiązania stosunku pracy z przyczyn leżących po stronie pracodawcy, nieuzasadnionego lub niezgodnego z prawem wypowiedzenia umowy o pracę lub rozwiązania jej bez wypowiedzenia, skrócenia okresu jej wypowiedzenia, niewydania w terminie lub wydania niewłaściwego świadectwa pracy.

Katalog świadczeń wyłączonych z podstawy wymiaru składek ma charakter otwarty, a wyłączenie nie dotyczy tylko odpraw czy odszkodowań przysługujących na podstawie przepisów powszechnie obowiązujących, ale również wynikających z porozumień negocjowanych ze związkami zawodowymi na poziomie zakładu pracy lub indywidualnych porozumień zawieranych ze zwalnianymi pracownikami. W analizowanej sprawie, ekwiwalent z tytułu zakończenia współpracy oraz świadczenie pieniężne w wysokości ośmiomiesięcznego wynagrodzenia wypłacone zostaną w związku z rozwiązaniem stosunku pracy.

Mając powyższe na względzie, ZUS uznał stanowisko przedsiębiorcy za prawidłowe – wspomniany ekwiwalent z tytułu zakończenia współpracy oraz świadczenie pieniężne korzystają z wyłączenia z podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne, a także na ubezpieczenia zdrowotne, gdyż z art. 81 ust. 1 ustawy z 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych wynika, iż do ustalenia podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie zdrowotne pracowników stosuje się przepisy określające podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne tych osób.