Od 11 grudnia 2021 r. obowiązuje umowa między Polską a Białorusią o zabezpieczeniu społecznym

Jakub Pioterek

Autor: Jakub Pioterek

Dodano: 14 grudnia 2021

Umowa między Rzecząpospolitą Polską a Republiką Białorusi o zabezpieczeniu społecznym została podpisana w Warszawie w dniu 13 lutego 2019 r., po blisko dwóch latach Prezydent podpisał ustawę jej ratyfikacji. Umowa stanowi podstawę dwustronnej współpracy w ustalaniu zasad podlegania ubezpieczeniom społecznym pracowników migrujących oraz przyznawania i wypłacania świadczeń z zabezpieczenia społecznego, które zostały objęte zakresem przedmiotowym umowy.

Ratyfikowana umowa wprowadza trzy zasady

1.

zasadę równego traktowania, która oznacza, że uzyskanie prawa do świadczeń nie będzie uzależnione od posiadania polskiego lub białoruskiego obywatelstwa przez daną osobę, lecz od podlegania ustawodawstwu jednej z Umawiających się Stron.

2.

zasadę zachowania praw nabytych, która oznacza, że fakt zamieszkiwania w pierwszym państwie nie ma negatywnego wpływu na prawo i wysokość wypłacanych świadczeń w drugim państwie.

3.

zasadę sumowania okresów ubezpieczenia, zgodnie z którą następuje sumowanie okresów ubezpieczenia przebytych pod działaniem polskiego i białoruskiego ustawodawstwa, które w myśl tego ustawodawstwa wymagane są do nabycia lub zachowania prawa do świadczeń z zabezpieczenia społecznego, a także do obliczania wymiaru tych świadczeń.

Regulacje merytoryczne

Umowa zawiera także regulacje merytoryczne, które dotyczą:

  • ustawodawstwa właściwego – osoby, do których zastosowanie będą miały postanowienia Umowy, będą podlegały ustawodawstwu tego państwa, na terytorium którego wykonują pracę (z wyjątkami);
  • zasiłków dla bezrobotnych – w celu nabycia prawa do zasiłku dla bezrobotnych będą uwzględniane okresy ubezpieczenia przebyte zgodnie z ustawodawstwem drugiej Umawiającej się Strony, jednakże pod warunkiem, że osoba zainteresowana bezpośrednio przed utratą pracy przebyła okresy ubezpieczenia zgodnie z ustawodawstwem Umawiającej się Strony, u której ubiega się o prawo do zasiłku;
  • świadczeń z tytułu choroby i macierzyństwa – będą przyznawane i wypłacane zgodnie z ustawodawstwem i na koszt tej Umawiającej się Strony, na której terytorium osoba zainteresowana jest ubezpieczona w chwili nabycia prawa do świadczenia, nawet jeżeli jej miejscem pobytu jest terytorium drugiej Umawiającej się Strony;
  • świadczeń emerytalno-rentowych – wprowadzono zasadę uwzględniania (sumowania) okresów ubezpieczenia;
  • świadczeń z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych – prawo do świadczeń z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych będzie ustalane zgodnie z ustawodawstwem, któremu podlegał pracownik lub osoba pracująca na własny rachunek w chwili wypadku lub wykonywania pracy niosącej ryzyko powstania choroby zawodowej;
  • zasiłków pogrzebowych – będą przyznawane i wypłacane przez właściwą instytucję tej Umawiającej się Strony, której ustawodawstwo ma zastosowanie do ubezpieczonego w chwili śmierci.

Uregulowano również kwestię ochrony danych osobowych, uregulowań administracyjnych i przejściowych.

Do chwili obecnej między Polską a Białorusią nie było uregulowań prawnych w dziedzinie zabezpieczenia społecznego. Rodziło to wiele problemów dla obywateli obu krajów.

Podstawa prawna: 
  • Ustawa z 14 października 2021 r. o ratyfikacji Umowy między Rzecząpospolitą Polską a Republiką Białorusi o zabezpieczeniu społecznym, podpisanej w Warszawie dnia 13 lutego 2019 r. (Dz.U. z 2021 r. poz. 2160).
Autor: Jakub Pioterek
specjalista w zakresie zagadnień związanych z ubezpieczeniami społecznymi. Od kilku lat związany z administracją publiczną
Jakub Pioterek

Autor: Jakub Pioterek

Absolwent Wydziału Prawa i Administracji na Uniwersytecie Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy. Specjalista w zakresie zagadnień związanych z ubezpieczeniami społecznymi.Od kilku lat związany z administracją publiczną.

Numer 282 Październik, Listopad 2024 r.

Numer 282 Październik, Listopad 2024 r.
Dostępny w wersji elektronicznej