W związku z tak skonstruowanymi przepisami przedsiębiorcy często zastanawiają się, kiedy i w jaki sposób rozwiązać umowę o pracę z pracownikiem, który nadużywa zwolnień lekarskich, czyli korzysta z długich i częstych zwolnień lekarskich. Niemniej decyzja pracodawcy o zwolnieniu chorującego pracownika wymaga przestrzegania przepisów.
Częste ZUS ZLA a rozwiązanie umowy o pracę – przykłady z życia
Przepisy Kodeksu pracy stanowią, że pracodawca może rozwiązać umowę o pracę z pracownikiem, z zachowaniem okresu wypowiedzenia. Rozwiązanie stosunku pracy staje się skuteczne wówczas po upływie tego okresu lub w wyjątkowych sytuacjach bez zachowania tego okresu. Poniżej znajdziesz 6 przykładów z życia oraz odpowiedzi, czy w przedstawionych w nich sytuacjach pracodawca może rozwiązać umowę o pracę z pracownikiem.
Z komentarza eksperta Płace w firmie dowiesz się:
- Pracownik został zatrudniony na podstawie umowy o pracę na czas nieokreślony od 1 kwietnia 2024 r. W dniu 1 maja 2024 r. zachorował i przedkłada kolejne zaświadczenia lekarskie o czasowej niezdolności do pracy. Jego niezdolność do pracy trwa w ciągłości do 15 sierpnia 2024 r., a więc powyżej 3 miesięcy. Czy pracodawca w takim przypadku może zwolnić pracownika
- Przyjmując, że pracownik z przykładu pierwszego stał się niezdolny do pracy w dniu 1 maja 2024 r., ale jego orzeczona niezdolność do pracy wynika z wypadku, któremu uległ w pracy. Czy pracodawca może rozwiązać stosunek pracy z pracownikiem
- Pracownica jest zatrudniona w spółce od 1 stycznia 2010 r. na podstawie umowy o pracę. Od 1 stycznia 2024 r. stała się niezdolna do pracy z powodu choroby do 30 czerwca 2024 r. (łącznie 182 dni). Następnie decyzją lekarza orzecznika od 1 lipca 2024 r. zostało jej przyznane świadczenie rehabilitacyjne na okres 6 miesięcy. Czy pracodawca może rozwiązać umowę o pracę
- Pracownica zatrudniona w firmie Pana Jakuba korzysta z częstych zwolnień lekarskich w trybie opieki nad synem lub z powodu choroby. Odbywa się to w ten sposób, że w każdym miesiącu przedkłada zwolnienia lekarskie po ok. 2 tygodnie i następnie wraca do pracy na następne dwa tygodnie. Raz do roku robi przerwę w zwolnieniach lekarskich powyżej 60 dni. Czy w takim przypadku pracodawca może zwolnić pracownicę
- Pracownik Pan Adam zatrudniony na podstawie umowy o pracę w spółce ALFA od 1 stycznia 2015 r. Przedkłada w zakładzie pracy częste i krótkotrwałe zwolnienia lekarskie. Po każdym zwolnieniu wraca do pracy na ok 2 tygodnie i ponownie przedkłada zwolnienie lekarskie na okres od 2 do 5 dni roboczych. Czy w takim przypadku można zwolnić pracownika
- Zatrudniony n podstawie umowy o pracę Pan Władysław przebywa na długotrwałym zwolnieniu lekarskim. Pracodawca zdecydował się przeprowadzić kontrolę prawidłowości wykorzystywania zwolnienia lekarskiego od pracy. W tym celu udał się pod adres podany na zaświadczeniu lekarskim. Pracodawca zastał Pana Andrzeja, jak podczas przebywania na zwolnieniu lekarskim wykonuje prace budowlane u sąsiada. Czy w takiej sytuacji pracodawca może rozwiązać umowę o pracę
Dowiedz się więcej na temat ZUS ZLA:
Wideoszkolenie: Kontrola pracownika na zwolnieniu lekarskim – prawa pracodawcy
Wideoszkolenie: Pracownik długo choruje – okresy zasiłkowe, podstawa wymiaru świadczeń
Artykuł: Kontrola ZUS ZLA – co może robić pracownik na ZUS ZLA i jak pracodawca może to skontrolować
Artykuł: Co grozi pracodawcy za wyłudzenie świadczeń z ZUS – orzecznictwo Sądu Najwyższego
Artykuł: Sprawdź, czy krótkie absencje chorobowe dają podstawę do wypowiedzenia umowy o pracę pracownikowi
Przykłady długotrwałych lub częstych zwolnień lekarskich a rozwiązanie umowy o pracę
Przykłady z życia |
Komentarz eksperta |
Pracownik został zatrudniony na podstawie umowy o pracę na czas nieokreślony od 1 kwietnia 2024 r. W dniu 1 maja 2024 r. zachorował i przedkłada kolejne zaświadczenia lekarskie o czasowej niezdolności do pracy. Jego niezdolność do pracy trwa w ciągłości do 15 sierpnia 2024 r., a więc powyżej 3 miesięcy. Czy pracodawca w takim przypadku może zwolnić pracownika |
Tak. Pomimo iż przepisy Kodeksu pracy stanowią, że podczas przebywania pracownika na chorobowym nie można rozwiązać stosunku pracy, to w takim przypadku pracodawca może to zrobić. Pracodawca może rozwiązać umowę o pracę bez wypowiedzenia, w przypadku, gdy pracownik jest zatrudniony u danego pracodawcy krócej niż 6 miesięcy, oraz jeżeli niezdolność pracownika do pracy w skutek choroby trwa dłużej niż 3 miesiące. Z pracownikiem pracodawca może więc rozwiązać umowę o pracę w trybie natychmiastowym lub z okresem wypowiedzenia, pomimo iż przyczyna usprawiedliwiająca nieobecność nadal trwa. |
Przyjmując, że pracownik z przykładu pierwszego stał się niezdolny do pracy w dniu 1 maja 2024 r., ale jego orzeczona niezdolność do pracy wynika z wypadku, któremu uległ w pracy. Czy pracodawca może rozwiązać stosunek pracy z pracownikiem |
Nie. W przypadku, kiedy niezdolność do pracy wynika z następstw wypadku przy pracy lub choroby zawodowej może to pracodawca może rozwiązać umowę o pracę, ale dopiero po 3 miesiącu pobierania świadczenia rehabilitacyjnego przez ubezpieczonego. |
Pracownica jest zatrudniona w spółce od 1 stycznia 2010 r. na podstawie umowy o pracę. Od 1 stycznia 2024 r. stała się niezdolna do pracy z powodu choroby do 30 czerwca 2024 r. (łącznie 182 dni). Następnie decyzją lekarza orzecznika od 1 lipca 2024 r. zostało jej przyznane świadczenie rehabilitacyjne na okres 6 miesięcy. Czy pracodawca może rozwiązać umowę o pracę |
Tak, w takim przypadku pracodawca może rozwiązać umowę o pracę bez okresu wypowiedzenia. Dzieje się tak, ponieważ zgodnie z przepisami kodeksu pracy pracodawca może rozwiązać umowę o pracę be wypowiedzenia lub z zachowaniem okresu wypowiedzenia, jeśli pracownik zatrudniony jest dłużej niż 3 miesiące, oraz jeżeli niezdolność do pracy z powodu choroby trwa dłużej niż łączny okres pobierania z tego tytułu wynagrodzenia i zasiłku oraz pobierania świadczenia rehabilitacyjnego przez pierwsze trzy miesiące. Ponadto, jeśli pracownik jest chory na gruźlicę lub mamy do czynienia z pracownicą w ciąży, pracodawca może to zrobić, jeśli minęło 270 dni i 3 miesiące świadczenia rehabilitacyjnego. |
Pracownica zatrudniona w firmie Pana Jakuba korzysta z częstych zwolnień lekarskich w trybie opieki nad synem lub z powodu choroby. Odbywa się to w ten sposób, że w każdym miesiącu przedkłada zwolnienia lekarskie po ok dwa tygodnie i następnie wraca do pracy na następne dwa tygodnie. Raz do roku robi przerwę w zwolnieniach lekarskich powyżej 60 dni. Czy w takim przypadku pracodawca może zwolnić pracownicę |
W takim przypadku pracodawca może rozwiązać umowę o pracę, jeśli pracownica wróci do pracy. Nie może tego zrobić podczas przebywania ubezpieczonej na zasiłku opiekuńczym lub chorobowym. Rozwiązanie umowy o pracy w przerwie między niezdolnościami do pracy będzie jednak wymagało rozwiązania umowy o pracę, z zachowaniem okresu wypowiedzenia, odpowiedniego do posiadanego stażu pracy. Sam fakt, że pracownik często lub długotrwale choruje może być samą w sobie uzasadnioną przyczyną wypowiedzenia umowy o pracę. Pracodawca nie może w uzasadnieniu wypowiedzenia wskazać, że wypowiada pracownikowi umowę, bo ten często choruje, pracodawca powinien jednak wykazać, że częste niezdolności do pracy pracownika naruszają jego istotne interesy. |
Pracownik Pan Adam zatrudniony na podstawie umowy o pracę w spółce ALFA od 1 stycznia 2015 r. Przedkłada w zakładzie pracy częste i krótkotrwałe zwolnienia lekarskie. Po każdym zwolnieniu wraca do pracy na ok 2 tygodnie i ponownie przedkłada zwolnienie lekarskie na okres od 2 do 5 dni roboczych. Czy w takim przypadku można zwolnić pracownika |
Tak jak w poprzednim przykładzie pracodawca może rozwiązać umowę o pracę, jeśli pracownica wróci do pracy. Rozwiązanie umowy o pracę w takim przypadku będzie jednak wymagało wypowiedzenia umowy o pracę, z zachowaniem okresu wypowiedzenia, odpowiedniego do posiadanego stażu pracy. |
Zatrudniony n podstawie umowy o pracę Pan Władysław przebywa na długotrwałym zwolnieniu lekarskim. Pracodawca zdecydował się przeprowadzić kontrolę prawidłowości wykorzystywania zwolnienia lekarskiego od pracy. W tym celu udał się pod adres podany na zaświadczeniu lekarskim. Pracodawca zastał Pana Andrzeja, jak podczas przebywania na zwolnieniu lekarskim wykonuje prace budowlane u sąsiada. Czy w takiej sytuacji pracodawca może rozwiązać umowę o pracę |
Tak, z pracownikiem można rozwiązać umowę o pracę dyscyplinarnie. Zgodnie z przepisami kodeksu pracy pracodawca może rozwiązać umowę o pracę bez wypowiedzenia z winy pracownika w razie m.in. ciężkiego naruszenia przez pracownik podstawowych obowiązków pracowniczych. A praca zarobkowa podczas zwolnienia lekarskiego do takiego naruszenia należy. Ważne! Pracodawcy w razie podejrzenia wykorzystywania zwolnienia lekarskiego niezgodnie z jego celem (kiedy są płatnikami zasiłków) mają również prawo skontrolować prawidłowość wykorzystywania zwolnienia lekarskiego od pracy. |
- Art. 32, art. 41, art. 53 ustawy z 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy (tekst jedn.: Dz.U. z 2023 r. poz. 1465 ze zm.).