Częste ZUS ZLA a rozwiązanie umowy o pracę – przykłady z życia

Jakub Pioterek

Autor: Jakub Pioterek

Dodano: 18 marca 2024

Przepisy Kodeksu pracy stanowią, że pracodawca może rozwiązać umowę o pracę z pracownikiem, z zachowaniem okresu wypowiedzenia. Rozwiązanie stosunku pracy staje się skuteczne wówczas po upływie tego okresu lub w wyjątkowych sytuacjach bez zachowania tego okresu. Poniżej znajdziesz 6 przykładów z życia oraz odpowiedzi, czy w przedstawionych w nich sytuacjach pracodawca może rozwiązać umowę o pracę z pracownikiem.

Z komentarza eksperta Płace w firmie dowiesz się:

  • Pracownik został zatrudniony na podstawie umowy o pracę na czas nieokreślony od 1 kwietnia 2024 r. W dniu 1 maja 2024 r. zachorował i przedkłada kolejne zaświadczenia lekarskie o czasowej niezdolności do pracy. Jego niezdolność do pracy trwa w ciągłości do 15 sierpnia 2024 r., a więc powyżej 3 miesięcy. Czy pracodawca w takim przypadku może zwolnić pracownika
  • Przyjmując, że pracownik z przykładu pierwszego stał się niezdolny do pracy w dniu 1 maja 2024 r., ale jego orzeczona niezdolność do pracy wynika z wypadku, któremu uległ w pracy. Czy pracodawca może rozwiązać stosunek pracy z pracownikiem
  • Pracownica jest zatrudniona w spółce od 1 stycznia 2010 r. na podstawie umowy o pracę. Od 1 stycznia 2024 r. stała się niezdolna do pracy z powodu choroby do 30 czerwca 2024 r. (łącznie 182 dni). Następnie decyzją lekarza orzecznika od 1 lipca 2024 r. zostało jej przyznane świadczenie rehabilitacyjne na okres 6 miesięcy. Czy pracodawca może rozwiązać umowę o pracę
  • Pracownica zatrudniona w firmie Pana Jakuba korzysta z częstych zwolnień lekarskich w trybie opieki nad synem lub z powodu choroby. Odbywa się to w ten sposób, że w każdym miesiącu przedkłada zwolnienia lekarskie po ok. 2 tygodnie i następnie wraca do pracy na następne dwa tygodnie. Raz do roku robi przerwę w zwolnieniach lekarskich powyżej 60 dni. Czy w takim przypadku pracodawca może zwolnić pracownicę
  • Pracownik Pan Adam zatrudniony na podstawie umowy o pracę w spółce ALFA od 1 stycznia 2015 r. Przedkłada w zakładzie pracy częste i krótkotrwałe zwolnienia lekarskie. Po każdym zwolnieniu wraca do pracy na ok 2 tygodnie i ponownie przedkłada zwolnienie lekarskie na okres od 2 do 5 dni roboczych. Czy w takim przypadku można zwolnić pracownika
  • Zatrudniony n podstawie umowy o pracę Pan Władysław przebywa na długotrwałym zwolnieniu lekarskim. Pracodawca zdecydował się przeprowadzić kontrolę prawidłowości wykorzystywania zwolnienia lekarskiego od pracy. W tym celu udał się pod adres podany na zaświadczeniu lekarskim. Pracodawca zastał Pana Andrzeja, jak podczas przebywania na zwolnieniu lekarskim wykonuje prace budowlane u sąsiada. Czy w takiej sytuacji pracodawca może rozwiązać umowę o pracę

Dowiedz się więcej na temat ZUS ZLA:

Wideoszkolenie: Kontrola pracownika na zwolnieniu lekarskim – prawa pracodawcy

Wideoszkolenie: Pracownik długo choruje – okresy zasiłkowe, podstawa wymiaru świadczeń

Artykuł: Kontrola ZUS ZLA – co może robić pracownik na ZUS ZLA i jak pracodawca może to skontrolować

Artykuł: Co grozi pracodawcy za wyłudzenie świadczeń z ZUS – orzecznictwo Sądu Najwyższego

Artykuł: Sprawdź, czy krótkie absencje chorobowe dają podstawę do wypowiedzenia umowy o pracę pracownikowi

Porada: Nakładające się zwolnienia lekarskie

W związku z tak skonstruowanymi przepisami przedsiębiorcy często zastanawiają się, kiedy i w jaki sposób rozwiązać umowę o pracę z pracownikiem, który nadużywa zwolnień lekarskich, czyli korzysta z długich i częstych zwolnień lekarskich. Niemniej decyzja pracodawcy o zwolnieniu chorującego pracownika wymaga przestrzegania przepisów.

Przykłady długotrwałych lub częstych zwolnień lekarskich a rozwiązanie umowy o pracę

Przykłady z życia

Komentarz eksperta

Pracownik został zatrudniony na podstawie umowy o pracę na czas nieokreślony od 1 kwietnia 2024 r. W dniu 1 maja 2024 r. zachorował i przedkłada kolejne zaświadczenia lekarskie o czasowej niezdolności do pracy. Jego niezdolność do pracy trwa w ciągłości do 15 sierpnia 2024 r., a więc powyżej 3 miesięcy. Czy pracodawca w takim przypadku może zwolnić pracownika

Tak. Pomimo iż przepisy Kodeksu pracy stanowią, że podczas przebywania pracownika na chorobowym nie można rozwiązać stosunku pracy, to w takim przypadku pracodawca może to zrobić.

Pracodawca może rozwiązać umowę o pracę bez wypowiedzenia, w przypadku, gdy pracownik jest zatrudniony u danego pracodawcy krócej niż 6 miesięcy, oraz jeżeli niezdolność pracownika do pracy w skutek choroby trwa dłużej niż 3 miesiące.

Z pracownikiem pracodawca może więc rozwiązać umowę o pracę w trybie natychmiastowym lub z okresem wypowiedzenia, pomimo iż przyczyna usprawiedliwiająca nieobecność nadal trwa.

Przyjmując, że pracownik z przykładu pierwszego stał się niezdolny do pracy w dniu 1 maja 2024 r., ale jego orzeczona niezdolność do pracy wynika z wypadku, któremu uległ w pracy. Czy pracodawca może rozwiązać stosunek pracy z pracownikiem

Nie. W przypadku, kiedy niezdolność do pracy wynika z następstw wypadku przy pracy lub choroby zawodowej może to pracodawca może rozwiązać umowę o pracę, ale dopiero po 3 miesiącu pobierania świadczenia rehabilitacyjnego przez ubezpieczonego.

Pracownica jest zatrudniona w spółce od 1 stycznia 2010 r. na podstawie umowy o pracę. Od 1 stycznia 2024 r. stała się niezdolna do pracy z powodu choroby do 30 czerwca 2024 r. (łącznie 182 dni). Następnie decyzją lekarza orzecznika od 1 lipca 2024 r. zostało jej przyznane świadczenie rehabilitacyjne na okres 6 miesięcy. Czy pracodawca może rozwiązać umowę o pracę

Tak, w takim przypadku pracodawca może rozwiązać umowę o pracę bez okresu wypowiedzenia. Dzieje się tak, ponieważ zgodnie z przepisami kodeksu pracy pracodawca może rozwiązać umowę o pracę be wypowiedzenia lub z zachowaniem okresu wypowiedzenia, jeśli pracownik zatrudniony jest dłużej niż 3 miesiące, oraz jeżeli niezdolność do pracy z powodu choroby trwa dłużej niż łączny okres pobierania z tego tytułu wynagrodzenia i zasiłku oraz pobierania świadczenia rehabilitacyjnego przez pierwsze trzy miesiące.

Ponadto, jeśli pracownik jest chory na gruźlicę lub mamy do czynienia z pracownicą w ciąży, pracodawca może to zrobić, jeśli minęło 270 dni i 3 miesiące świadczenia rehabilitacyjnego.

Pracownica zatrudniona w firmie Pana Jakuba korzysta z częstych zwolnień lekarskich w trybie opieki nad synem lub z powodu choroby. Odbywa się to w ten sposób, że w każdym miesiącu przedkłada zwolnienia lekarskie po ok dwa tygodnie i następnie wraca do pracy na następne dwa tygodnie. Raz do roku robi przerwę w zwolnieniach lekarskich powyżej 60 dni. Czy w takim przypadku pracodawca może zwolnić pracownicę

W takim przypadku pracodawca może rozwiązać umowę o pracę, jeśli pracownica wróci do pracy. Nie może tego zrobić podczas przebywania ubezpieczonej na zasiłku opiekuńczym lub chorobowym.

Rozwiązanie umowy o pracy w przerwie między niezdolnościami do pracy będzie jednak wymagało rozwiązania umowy o pracę, z zachowaniem okresu wypowiedzenia, odpowiedniego do posiadanego stażu pracy.

Sam fakt, że pracownik często lub długotrwale choruje może być samą w sobie uzasadnioną przyczyną wypowiedzenia umowy o pracę. Pracodawca nie może w uzasadnieniu wypowiedzenia wskazać, że wypowiada pracownikowi umowę, bo ten często choruje, pracodawca powinien jednak wykazać, że częste niezdolności do pracy pracownika naruszają jego istotne interesy.

Pracownik Pan Adam zatrudniony na podstawie umowy o pracę w spółce ALFA od 1 stycznia 2015 r. Przedkłada w zakładzie pracy częste i krótkotrwałe zwolnienia lekarskie. Po każdym zwolnieniu wraca do pracy na ok 2 tygodnie i ponownie przedkłada zwolnienie lekarskie na okres od 2 do 5 dni roboczych. Czy w takim przypadku można zwolnić pracownika

Tak jak w poprzednim przykładzie pracodawca może rozwiązać umowę o pracę, jeśli pracownica wróci do pracy. Rozwiązanie umowy o pracę w takim przypadku będzie jednak wymagało wypowiedzenia umowy o pracę, z zachowaniem okresu wypowiedzenia, odpowiedniego do posiadanego stażu pracy.

Zatrudniony n podstawie umowy o pracę Pan Władysław przebywa na długotrwałym zwolnieniu lekarskim. Pracodawca zdecydował się przeprowadzić kontrolę prawidłowości wykorzystywania zwolnienia lekarskiego od pracy. W tym celu udał się pod adres podany na zaświadczeniu lekarskim. Pracodawca zastał Pana Andrzeja, jak podczas przebywania na zwolnieniu lekarskim wykonuje prace budowlane u sąsiada. Czy w takiej sytuacji pracodawca może rozwiązać umowę o pracę

Tak, z pracownikiem można rozwiązać umowę o pracę dyscyplinarnie. Zgodnie z przepisami kodeksu pracy pracodawca może rozwiązać umowę o pracę bez wypowiedzenia z winy pracownika w razie m.in. ciężkiego naruszenia przez pracownik podstawowych obowiązków pracowniczych. A praca zarobkowa podczas zwolnienia lekarskiego do takiego naruszenia należy.

Ważne! Pracodawcy w razie podejrzenia wykorzystywania zwolnienia lekarskiego niezgodnie z jego celem (kiedy są płatnikami zasiłków) mają również prawo skontrolować prawidłowość wykorzystywania zwolnienia lekarskiego od pracy.

Podstawa prawna: 
  • Art. 32, art. 41, art. 53 ustawy z 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy (tekst jedn.: Dz.U. z 2023 r. poz. 1465 ze zm.).
Autor: Jakub Pioterek
Jakub Pioterek

Autor: Jakub Pioterek

Absolwent Wydziału Prawa i Administracji na Uniwersytecie Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy. Specjalista w zakresie zagadnień związanych z ubezpieczeniami społecznymi.Od kilku lat związany z administracją publiczną.

Numer 282 Październik, Listopad 2024 r.

Numer 282 Październik, Listopad 2024 r.
Dostępny w wersji elektronicznej