Ewelina S. była zatrudniona w spółce T. zajmującej się badaniami opinii publicznej na podstawie umowy o dzieło. Umowa dotyczyła weryfikacji nagrań dźwiękowych dokonywanych przez ankieterów spółki w ramach prowadzonych sondaży oraz wykonania ich transkrypcji. Wynagrodzenie otrzymywała za wykonanie transkrypcji i te transkrypty były kwalifikowane jako dzieła będące przedmiotem umowy.
Umowa o dzieło – tylko wtedy gdy potrzebne są specjalne umiejętności wykonawcy
Umowę o dzieło można zawrzeć tylko wtedy, gdy do jej wykonania niezbędne są konieczne są szczególne, indywidualne umiejętności (zdolności) wykonawcy. Jeśli zaś umowa przewiduje wykonywanie rezultatu będącego skutkiem zwykłych, starannie wykonanych pracy – należy stosować przepisy o zleceniu. Jak to należy rozumieć. Odpowiedzi udzielił Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z 2 grudnia 2021 r., II GSK 3768/17
ZUS zakwestionował umowę o dzieło. Uznał, że w takim przypadku mamy do czynienia z umową o świadczenie usług, do której stosuje się przepisy o zleceniu. A zatem jest ona objęta obowiązkiem składkowym. NFZ w ślad za ustaleniami ZUS, uznał, że od umowy należy odprowadzać składkę zdrowotną.
Co wynik z wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego?
Kolejne szczeble odwoławcze (Prezes NFZ, Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie i Naczelny Sąd Administracyjny podtrzymały rozstrzygnięcie NFZ.
Uzasadniając wyrok NSA wskazał, że niezbędnym elementem umowy o dzieło jest pewien rezultat. Umowa ta musi doprowadzić w przyszłości do powstania określonego efektu, osiągalnego i pewnego.
Dzieło trzeba odróżnić od innych przedmiotów
Dzieło jako efekt takiej umowy ma zaistnieć w takiej postaci, by można było je odróżnić od innych przedmiotów. Poza tym dzieło, jako rezultat umowy musi być konkretne, jednorazowe indywidualnie oznaczone i definiowalne już w momencie zawierania umowy – gdy jeszcze nie istnieje.
Forma dzieła może być:
- materialna i wtedy przybiera postać konkretnej rzeczy, lub
- niematerialna – wówczas dziełem jest doprowadzenie do weryfikowanego jednoznacznego i wyraźnie zdefiniowanej zmiany w danym środowisku.
Dzieło to rezultat specjalnych kwalifikacji
Jednak same cechy dzieła jako rezultaty umowy to jeszcze nie wszystko. Dzieło ma mieć charakter specjalny. Musi być wytworem wynikającym z indywidualnych cech oraz umiejętności wykonawcy. Tych cech nie dopatrzył się NSA w przedmiocie umowy spółki T. z panią S.
Te czynności mógł podobnie wykonać każdy
Zdaniem NSA, czynności będące przedmiotem spornej umowy nie wymagały szczególnych zdolności od wykonawcy. Do ich zrealizowania wystarczyły zwykłe umiejętności zawodowe. W dodatku efekty tych prac były w istocie skutkiem starannego wykonywania określonych czynności.
Sam rezultat to za mało
Wykonywanie szeregu powtarzalnych czynności, nawet jeżeli prowadzi do pewnego szeregu rezultatów, jednak powtarzalnych i typowych, nie może być kwalifikowane jako wykonywanie dzieła.
Podstawa prawna:
art. 627 ustawy z 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz.U. z 2020 r. poz. 1740 ze zm.).
Słowa kluczowe:
umowa o dziełoPodobne artykuły
Zobacz również
Aktualny numer Pokaż listę wydań »
Numer 282 Październik, Listopad 2024 r.
Dostępny w wersji elektronicznej
Redaktor Portalu
Zapisz się na newsletter
