Zmiany w kwotach wolnych od potrąceń od 1 lipca 2023 r.

36-letni pracownik, który nie przystąpił do PPK, jest zatrudniony na 1/2 etatu z wynagrodzeniem 1.510 zł netto. Ma prawo do podstawowych kosztów uzyskania przychodów i 1/12 kwoty zmniejszającej podatek (300 zł). Pracodawca otrzymał tytuł od komornika na zajęcie wynagrodzenia na należności niealimentacyjne. Potrącenie sum egzekwowanych na mocy tytułów wykonawczych na pokrycie należności innych niż świadczenia alimentacyjne nie może przekraczać połowy wynagrodzenia netto, czyli w przypadku tego pracownika 755 zł (1.510 zł x 50%). Pozostaje ustalenie kwoty wolnej od potrąceń. Kwotę wolną od potrąceń dla niepełnoetatowca ustala się, obliczając minimalne wynagrodzenie brutto według części etatu, a następnie odliczając składki na ZUS oraz podatek. Przy połowie etatu i minimalnym wynagrodzeniu za pracę kwota wolna netto wynosi:

W okresie od stycznia do czerwca 2023 roku  –1.370,24 zł (1.745zł brutto, tj. 3.490zł × 1/2), co wynika z poniższego wyliczenia:

W okresie od lipca do grudnia 2023 roku -1.413,43 zł(1.800 zł brutto, tj. 3.600 zł × 1/2), co wynika z poniższego wyliczenia:

Zatem, aby pracownik miał zagwarantowaną kwotę wolną od potrąceń, z wynagrodzenia pracownika można w opisanych okolicznościach potrącić:

• w okresie od stycznia do czerwca 2023 roku – 139,76 zł (1.510zł – 1.370,24 zł),
• w okresie od lipca do grudnia 2023 roku – 96,57 zł (1.510 zł – 1.413,43 zł).

Wynagrodzenia za pracę pracodawca wypłaca ostatniego dnia roboczego miesiąca za dany miesiąc. Komornik zajął wynagrodzenie jednego z pełnoetatowych pracowników na kwotę 8.000 zł (zajęcie niealimentacyjne). Pracownik ma 31 lat, nie przystąpił do PPK i jest wynagradzany stałą miesięczną stawką 4.200 zł brutto. Dodatkowo 25. dnia danego miesiąca otrzymuje on premię motywacyjną. Pracownik 25 lipca 2023 roku otrzymał premię w wysokości 850 zł brutto.

Kwota lipcowej premii do wypłaty jest niższa niż kwota wolna od potrąceń (premia netto wyniesie 579,45 zł, tj. 850 zł brutto pomniejszone o składki na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne oraz zaliczkę na podatek dochodowy, przy wyliczaniu której nie uwzględniono ulgi podatkowej ani kosztów uzyskania przychodu, gdyż te zostaną zastosowane przy rozliczaniu listy płac sporządzanej na koniec lipca). W związku z tym faktem pracodawca powinien wypłacić ją pracownikowi w całości w terminie jej wypłaty, a potrącenia dokonać dopiero przy wypłacie stałego wynagrodzenia za pracę. Obliczając kwotę netto wynagrodzenia za pracę, na liście płac sporządzanej na koniec miesiąca, pracodawca uwzględnia koszty uzyskania przychodów (250 zł) i 1/12 kwoty zmniejszającej podatek (300 zł).

Celem prawidłowego ustalenia finalnej kwoty potrącenia z lipcowych świadczeń należy zsumować kwoty brutto stałej pensji oraz premii i od tak uzyskanej kwoty dokonać odliczeń podatkowo-składkowych:

Maksymalne potrącenie w przedstawionej sytuacji wynosi połowę lipcowych należności, tj. 3.772,45 zł × 1/2 =1.886,23zł. Po jego zrealizowaniu, do wypłaty pracownikowi za lipiec łącznie pozostałoby1.886,22zł. Jest to kwota niższa niż minimalne wynagrodzenie objęte ochroną przed potrąceniami obowiązujące w II półroczu 2023 roku (1.886,22 zł <2.783,86 zł). Tym samym pracodawca powinien ograniczyć kwotę łącznego potrącenia z wynagrodzenia za pracę i z premii do wysokości 988,59 zł, co wynika z wyliczenia: 3.772,45 zł – 2.783,86 zł. Pracownik na liście płac wypłacanej na koniec lipcaotrzymał do wypłaty 2.204,41 zł, tj. 3.772,45 zł – 988,59 zł – 579,45 zł premii netto wypłaconej 25 lipca.